The 1637 expedient of the “beneficial” yerba mate from Paraguay. Experience and practicality on the construction of local knowledges on American matters across the Atlantic
DOI:
https://doi.org/10.22456/1983-201X.70274Keywords:
Local knowledges, Practical knowlegdes, Spanish West Indies Government, Paraguay, Yerba mate (Ilex Paraguaiensis)Abstract
The proposal of a new tax on the consumption of Paraguayan yerba mate in 1637 is the starting point to analyze the mechanisms used by the Spanish West Indies government in order to take some of its decisions in the mid-seventeenth century. These decisions were taken by the the fabrication of a particular local knowledge constructed on practical and experienced knowledges. To search and find people who could testify that kind of knowledge became a prior requirement to decisions just in a time when the American criollos tried to enter the Consejo de Indias. Previously unpublished documents about the production, distribution and consumption of yerba mate from Paraguay, Rio de la Plata and Peru, even to reach the distant market of the Spanish Habsburg court, are also offered.
Downloads
References
AGUILAR, Jurandir Coronado. Conquista espiritual. A história da evangelização na Província Guairá na obra de Antonio Ruiz de Montoya, S.I. (1585-1652), Roma: Editrice Pontificia Università Gregoriana, 2002.
ALBERRO, Solange. La emergencia de la conciencia criolla: el caso novohispano. In: MAZZOTTI, José Antonio (ed.), Agencias criollas. La ambigüedad “colonial” en las letras hispanoamericanas. Pittsburgh: Instituto Internacional de Literatura Iberoamericana, 2000, p. 55-71.
ARROM, Juan José. Criollo: definición y matices de un concepto. In: Hispania. American Association of Teachers of Spanish and Portuguese, v. 34, n. 2, p. 172-176, 1951.
BOXER, Charles R. Salvador de Sá and the struggle for Brazil and Angola. 1602-1686. London: The Athlone Press, 1952.
BRADING, David A. The First America. The Spanish monarchy, Creole patriots and the Liberal state, 1492-1867, Cambridge; New York: Cambrigde University Press, 1991.
BRENDECKE, Ardnt. Imperio e información. Funciones del saber en el mundo colonial español. Madrid: Iberoamericana Vervuet, 2012.
CARDIM, Pedro Almeida. Todos los que no son de Castilla son yguales. El estatuto de Portugal en la monarquía española en tiempos de Olivares. Pedralbes, v. 28, 2008, p. 521-552.
CUNHA, Mafalda Soares da. Títulos portugueses y matrimonios mixtos en la Monarquía Hispánica. YUN, Bartolomé (Dir.). Las redes del Imperio. Élites sociales en la articulación de la Monarquía Hispánica, 1492-1714. Madrid: Marcial Pons, 2009, p. 205-232.
CURTO, Diogo Ramada. O Padre Lourenço de Mendonça: entre o Brasil e o Peru (c. 1630 - c. 1640). Topoi, v. 11, n. 20, p. 27-35, 2010.
DÍAZ MORENO, Félix. El control de la verdad: los Murcia de la Llana uma familia de correctores de libros. Arbor, v. 185, n. 740, p. 1301-1311, 2009.
FEITLER, Bruno Guilherme. Usos políticos del Santo Oficio portugués em el Atlántico (Brasil y África Occidental). El período filipino. Hispania Sacra, v. 119, p. 269-291, 2007.
GARAVAGLIA, Juan Carlos. El mercado interno colonial y la yerba mate (siglos XVI-XIX). Nova Americana, n. 4, p. 163-210, 1981.
_______. Mercado interno y economía colonial. Tres siglos de historia de la yerba mate. México: Grijalbo, 1983.
DE CASTELNAU-L´ESTOILE, Charlotte; COPETE, Marie-Lucie; MALDAVSKY, Aliocha; ZUPANOV, Ines G. (edrs.). Missions d’évangélisation et circulation des savoirs. XVIe-XVIIIe siècle. Madrid: Casa de Velázquez, 2011.
HEREDIA HERRERA, Antonia (dira). Catálogo de las consultas del Consejo de Indias (1637-1643). Sevilla: Diputación Provincial de Sevilla, 1990.
LAMAS, Andrés. Historia de la conquista del Paraguay, Río de la Plata y Tucumán escrita por el P. Pedro Lozano de la Compañía de Jesús, I. Buenos Aires: Casa Editora Imprenta Popular, 1874.
LEVILLIER, Roberto. Papeles eclesiásticos del Tucumán. Documentos originales del Archivo de Indias. Volumen I. Madrid: Imprenta de Juan Pueyo, 1926.
LIBROS registros-cedularios del Río de la Plata (1534-1717). Catálogo, v. I. Buenos Aires: Instituto de Investigaciones de Historia del Derecho, 1984.
MAGDALENO, Ricardo. Catálogo XX del Archivo General de Simancas. Títulos de Indias. Valladolid: Patronato Nacional de Archivos Históricos, 1954.
MARTÍNEZ-SERNA, José Gabriel. Procurators and the Making of the Jesuits’ Atlantic Network. In: BAILYN, Bernard; DENAULT, Patricia L. (Ed.). Soundings in Atlantic History. Latent Structures and Intellectual Currents, 1500-1830. Cambridge: Harvard University Press, 2009, p. 181-209.
MELIÀ, Bartomeu. Assembleia guarani de 1630 denuncia exploração através do plantio da erva infernal. Porantim, n. 39, maio 1982, p. 6.
MOLINA, Raúl A. Salvador Correa de Saa y Benavídez. Un héroe americano ligado al Brasil y a la Argentina. Instituto Argentino de Ciencias Genealógicas. Revista, 9-10 (195-1951), p. 261-309.
NEUMANN, Eduardo Santos. Letra de indios. Cultura escrita, comunicação e memoria indígena nas Reduções do Paraguai. São Bernardo do Campo: Nhanduti Editora, 2015.
PAGDEN, Anthonty. Identity Formation in Spanish America. In: CANNY, Nicholas; PAGDEN, Anthony (Ed.). Colonial Identity in the Atlantic World, 1500-1800. Princeton: Princeton University Press, 1989, p. 51-93.
PALACIO, Eudoxio de Jesús. Provinciales de Cuzco de la Orden Mercedaria (1556-1944). Roma: Instituto Histórico de la Orden de la Merced, 1999.
PALOMO, Federico. Religious procurators and cultural circulation in the early modern Portuguese world: prints, images, and relics from Japan in the António Cardim’s Roman journey (1644-1646). E-Journal of Portuguese History, v. 14, n. 2, 2016.
PENA SUEIRO, Nieves. América en la librería de Don Lorenzo Ramírez de Prado, Consejero de Indias. Revista Chilena de Literatura, v. 85, p. 247-270, 2013.
PÉREZ SAMPER, María de los Ángeles. La integración de los productos americanos en los sistemas alimentarios mediterráneos. XIV Jornades d´Estudis Històrics Locals. La Mediterrània área de convergència de sistemes alimentaries (segles V-XVIII). Palma de Mallorca: IEB, 1996, p. 89-148.
PIZZORUSSO, Giovanni. I satelitti di Propaganda Fide: il Collegio Urbano e la Tipografia Poliglotta. Mélanges de l´École Française de Rome, n. 116-2, 2004, p. 471-498.
POLLACK, John H. Native American words, early American texts. Pennsylvania: University of Pennsylvania, 1 jan. 2014. Disponível em: http://repository.upenn.edu/dissertations/AAI3670950.
PONCE, Pilar. Certezas ante la incertidumbre. Élite y cabildo de Quito en el siglo XVII. Quito: Abya-Yala, 1997.
ROUILLON ARRÓSPIDE, José Luis. Antonio Ruiz de Montoya y las reducciones del Paraguay. Asunción: Centro de Estudios Paraguayos Antonio Guasch, 1997.
RUBERT, Arlindo. O prelado Lourenço de Mendonça, 1º bispo eleito de Rio de Janeiro. Revista do Instituto Histórico e Geográfico Brasileiro, n. 311, 1976, p.13-33.
RUBIAL, Antonio. Una monarquía criolla. La provincia agustina de México en el siglo XVII. México: Consejo Nacional para la Cultura y las Artes, 1990.
SÁNCHEZ, Jean-Pierre. Myths and Legends in the Old World and European Expansionism on the American Continent. HAASE, Wolfgang; REINHOLD, Meyer. (Ed.). The classical tradition and the Americas. European images of the Americas and the classical tradition. v. 1. Berlin: Walter de Gruyter, 1994, p. 180-240.
SANTIAGO VELA, Gregorio de. Ensayo de una biblioteca ibero-americana de la Orden de San Agustín. v. I, A-Ce. Madrid: Imprenta del Asilo de Huérfanos del Sagrado Corazón de Jesús, 1913.
_______. Ensayo de una biblioteca ibero-americana de la Orden de San Agustín. v. VIII, U-Z. Anónimos, adiciones y enmiendas. Madrid: Imprenta del Asilo de Huérfanos del Sagrado Corazón de Jesús, 1931.
STORNI, Hugo. Catálogo de los jesuitas de la Provincia del Paraguay (Cuenca del Plata) 1585-1768. Roma: Institutum Historicum Societatis Iesu, 1980, p. 101.
VÁZQUEZ DE ESPINOSA, Antonio. Compendio y descripción de las Indias Occidentales. Transcrito del manuscrito original por Charles Upson Clark. Washington: Smithsonian Institution, 1948.
WILDE, Guillermo. Religión y poder en las misiones de guaraníes. Buenos Aires: SB, 2009.